7.500 σελίδες μνημόνιο. Όσες και δυο τρεις τηλεφωνικοί κατάλογοι. Αν ήταν 100 λιγότερες, ίσως και να τις διάβαζα το σαββατοκύριακο μετά τον απογευματινό καφέ. Τώρα δε νομίζω να τα καταφέρω. Αρχικά, να ξεκαθαρίσουμε όλοι ότι ζούμε στην ίδια χώρα, στον ίδιο τόπο. Βλέπετε κι εσείς ανθρώπους αξιοπρεπείς να ψάχνουν σε κάδους απορριμάτων; Βλέπετε κι εσείς τα ψέματα και τις υποσχέσεις σε ανακύκλωση; Βλέπετε κι εσείς τα "όχι" που γίνονται "ναι"; Τα "αν" που γίνονται "ποτέ"; Την ελπίδα που γίνεται στάχτη; Αν η απάντηση είναι ναι, τότε επιβεβαιώσαμε ότι ζούμε όλοι στην ίδια χώρα.
Αυτή τη φορά δεν θα σταθώ στο αίτιο και στο αποτέλεσμα. Δεν θα τολμήσω να αναφερθώ στην θρασύτατη βιτρίνα της αληθοφανούς νίκης μας στο τελευταίο γιούρογκρουπ, ούτε και θα σταθώ στο ότι καραδοκούν να μας κυβερνήσουν όσοι ήδη κυβερνούσαν πολλά χρόνια πριν. Πού να δώσεις άφεση; Πού να δείξεις επιείκεια; Σε αυτόν που σε έφερε στον γκρεμό ή σε αυτόν που σε σπρώχνει να πέσεις απ' αυτόν; Τα πτυχία των επιστημόνων δεν λένε πια τίποτε. Σπούδασες μαθηματικός; Θα γίνεις μπάρμαν. Σπούδασες μελισσοκόμος; Θα δουλέψεις σε σούπερ μάρκετ. Σπούδασες νοσηλευτής; Θα δουλέψεις σε συνεργείο αυτοκινήτων. Γενικά σπούδασες κάτι; Δεν θα δουλέψεις πουθενά. Αν δουλέψεις, τυχερός θα 'σαι. Κι αναρωτιέται κανείς: Μα πότε γράφεται αυτό το άρθρο; Στην Κατοχή του 41; Όχι. Σαφώς και όχι. Στην Κατοχή του 16. Γιατί ο προηγούμενος αιώνας τελείωσε και τα δεινά του επόμενου πρέπει κάποια στιγμή να περάσουν. Η γενιά μας ήταν η τυχερή. Τα χρόνια αυτά που ζούμε. Κάποιοι επιζούν και κάποιοι άλλοι έχουν μείνει ανεπηρέαστοι. Δεν γίνεται, όμως, να μείνεις ανεπηρέαστος. Γιατί πολύ απλά αυτό ισούται με αναισθησία, αδυναμία αντίληψης της κατάστασης.
Μέχρι τώρα δεν είχαμε αποδεχτεί την πραγματικότητα, τις νέες συνθήκες. Από εδώ και πέρα τα πράγματα έτσι θα είναι. Δεν μπορεί παρά μια μέρα να φτιάξουν, αλλά δεν γνωρίζει κανείς αν αυτή τη μέρα θα κυκλοφορούν διαστημικά λεωφορεία στον Άρη, αν το μετρό της Θεσσαλονίκης θα έχει γίνει και αν στην Αθηνών - Πατρών θα έχουν μπει τα 54α διόδια. Είναι κανόνας της φύσης ό,τι χαλάει να φτιάχνει, ό,τι πληγώνεται να επουλώνεται. Εύχομαι τα παιδιά των παιδιών μας να το δουν αυτό και να το χαρούν. Μακάρι κάποια στιγμή να ξυπνήσουμε από τον πειρασμό της ευκολίας, από τη βόλεψη της συνεχούς αγανάκτησης, από τη φενάκη της επανάπαυσης και του κυβερνητικού καθησυχασμού. Ποιος επιτέλους θα μας σώσει; Ας αποφασίσετε εσείς οι εκατοντάδες σωτήρες ποιος πρόκειται να μας πρωτοσώσει, για να του ανάψουμε ένα κερί, να του ονοματίσουμε δρόμο και να του στήσουμε την προτομή. Πολλοί σωτήρες σ' αυτόν τον τόπο και όλοι τους θέλουν το καλό της πατρίδας. Τώρα πώς καταφέρνουν να βγάζουν τον κακό της εαυτό, άλλο θέμα. Η παιδεία πήγε περίπατο. Η κοινωνική διαστρωμάτωση καταργείται. Η φύση καταργείται. Η θρησκεία καταργείται. Η ελεύθερη βούληση έχει ήδη καταργηθεί. Τα δικαιώματα επίσης. Συγγνώμη. Είναι παλιά λέξη. Έχει αντικατασταθεί από τις υποχρεώσεις εδώ και χρόνια.
"Γιατί" δεν υπάρχουν. Μπορεί να φταίει το κλίμα. μπορεί να φταίει που ίσως τρώγαμε πολλά πεπόνια τα καλοκαίρια της ευμάρειας. Ίσως να φταίει που παίζαμε στις γειτονιές με όνειρα που στη συνέχεια υποθηκεύτηκαν. Μπορεί, τέλος, να φταίει που δεν μάθαμε να στερούμαστε τα παιχνίδια και τις χάρες, που δεν μάθαμε να απορροφούμε την αγάπη, όπως η ξερή γη το βρόχινο νερό. Τη θεωρούσαμε δεδομένη. Όλα δεδομένα τα θεωρούσαμε. Και μείναμε στη θεωρία. Πράξη καμιά.
Πριν λίγες μέρες γιορτάσαμε την Ανάσταση. Μέχρι τώρα πρέπει να έχω μετρήσει γύρω στις 24 αναστάσεις που μας έχουν υποσχεθεί. "Θα βγούμε στις αγορές, θα γίνουν αυξήσεις μισθών σταδιακά, θα έρθει η ανάπτυξη, θα έρθουν καλύτερες μέρες...." Τι ξύλινος λόγος... Αλλά το λυπηρότερο και άκρως ανησυχητικό είναι το γεγονός ότι υπάρχουν άνθρωποι που τον πιστεύουν. Ο καλύτερος διαπραγματευτής της ελπίδας θα πάρει και το βραβείο... Καημένη Δημοκρατία, εάλω η αξία σου. Έσβησε η φλόγα σου, έσβησες κι εσύ.
Σε σένα μιλώ, πολίτη - πωλητή της ψήφου και της ψυχής σου. Βγες με το κερί στους δρόμους την επόμενη ανάσταση και μην τρομάξεις αν στο "Λαός Ανέστη" σου απαντήσουν: "Ψευδώς ανέστη."
